“President Clinton en premier Tony Blair dachten nog geen twintig jaar geleden dat we nu de volledige sleutel tot het menselijk genoom hadden.” Aldus prof. dr. Bas Zwaan in de podcast no 6 Erfelijkheidsleer voor ongelovigen van De Praatkast. “Maar tegelijk weten we inmiddels dat een mens niet heel veel meer genen heeft dan een fruitvlieg. Dat levert weer hele nieuwe complexe vragen op: waar zitten de verschillen dan in. Dat is geen teleurstelling, wel een uitdaging.
Door het DNA-onderzoek zijn veel ziektes al beter behandelbaar en in een aantal gevallen te voorkomen. Bas Zwaan en Victor Chevallier staan stil bij de vraag waarom het menselijk lichaam op bepaalde omstandigheden reageert, hoe bepaalde mutaties in een gen kunnen ontstaan. Ze hebben het over aan en uitzetten. Kortom een boeiend gang langs wat wel en niet mogelijk is met DNA, DNA-onderzoek en de nieuwe barrières ondanks dat we inmiddels heel veel meer weten van het DNA.
De kennis over DNA is sinds 1988 ineens met sprongen gestegen. Het internationale Human Genome Project had als doel om de structuur van het menselijke DNA volledig te identificeren en te lokaliseren. Bij de start 1988 leek dat een utopie, maar de gebruikte technieken ontwikkelden zich zo snel dat het project ruim voor het geplande eindpunt grotendeels gereed was. Inmiddels worden genetische data die het project tussen 1990 en 2003 opbracht binnen een dag uitgelezen. Wetenschappers en artsen kansen zagen daardoor kansen voor zorg afgestemd op het persoonlijke genetische profiel. Dat men dacht dat succesvol behandelen van alle ziektes binnen handbereik lag, is begrijpelijk. Dat dit niet het geval is, komt bijvoorbeeld dat een heel aantal mutaties nog onverklaarbaar lijken te zijn. DNA-analyse is daarbij een vorm van ‘intieme technologie’, voor heel wat mensen ligt dat nogal gevoelig. Zwaan en Chevallier zijn dus nog lang niet toe aan hun plaatste podcast.